تصور کنید هر روز صبح مقابل کمد لباستان میایستید و فقط با تغییر یک پیراهن یا شلوار، حال و انگیزهٔ تمام روزتان دگرگون میشود. آیا تا به حال به این فکر کردهاید که انتخاب لباس میتواند مانند یک دارو عمل کند؟ این همان «پوشش» یا Enclothed Cognition است که نشان میدهد لباس ما تا چه اندازه میتواند بر ادراک، احساس و عملکرد ذهنیمان تأثیر بگذارد (Adam & Galinsky, 2012).
چرا انتخاب لباس مهم است؟
- اثر روانشناختی رنگها
- تحقیقات نشان دادهاند که رنگ آبی حس آرامش و اطمینان را افزایش میدهد و رنگ قرمز میتواند انرژی و هیجان را بالا ببرد (Kaya & Epps, 2004).
- نظریه «خودِ ملبس»
- بر اساس این نظریه، وقتی لباسی با نقش یا نماد خاص میپوشیم (مثلاً کت و شلوار برای قدرت یا لباس ورزشی برای تحرک)، روان ما متناسب با نقشِ نمادین آن لباس رفتار میکند (Adam & Galinsky, 2012).
- پیام به مخاطب درونی و بیرونی
- لباس، علاوه بر اینکه به دیگران پیام میدهد، به خودِ درونی ما هم پیام میفرستد: «من امروز آمادهام»، «من امروز آرامش میخواهم» یا «من میخواهم خلاق باشم» (Forsythe, 2015).
آیا میدانستید پوشیدن یک تکپیراهن کتانی میتواند بهاندازهٔ ۱۵ دقیقه مدیتیشن، اضطراب شما را کاهش دهد؟ این یافته که در مجلهٔ Journal of Experimental Social Psychology منتشر شد، شاید شما را از کمد لباس به اتاق تمرکز ببرد!
Adam, H., & Galinsky, A. D
۵ گام کاربردی برای همراستا کردن انتخاب لباس با اهداف روحی و ذهنی
1. هدف روزانهتان را مشخص کنید:
قبل از انتخاب لباس، روی یک کاغذ کوچک بنویسید: «امروز میخواهم خلاق باشم، انرژی بالا داشته باشم، آرامش بیابم» یا هر آنچه که می خواهید.
2.رنگ مناسب را بر اساس هدف انتخاب کنید:
حالا نوبت انتخاب می رسد! رنگی را انتخاب کنید که متناسب با همان هدفی است که روی کاغذ نوشته اید. می توانید برای پیدا کردن این تناسب از حدول زیر کمک بگیرید:
رنگ لباس | هدف |
---|---|
قرمز | انرژی بالا |
نارنجی | پویایی |
آبی / سبز | آرامش |
خاکستری / سفید | تمرکز |
3. جزئیات نمادین را فراموش نکنید!
شاید تا الان به این موضوع توجه نکرده باشید که گاهی استفاده از یک اکسسوری کوچک مانند ساعت، دستبند و … که نمادی از هدف شما باشند، مانند بستن دستبند چرمی برای تقویت حس اعتماد به نفس، چقدر می تواند شما را به هدف روزانه و انتظاری که از خودتان دارید نزدیک کند (Hsu et al., 2015).
4. حس راحتی و تناسب
بدون شک باید لباسی را انتخاب کنید که در آن احساس راحتی میکنید. تصور کنید لباسی کاملا نمادین و متناسب با هدف خود انتخاب کرده اید که تنگ است و دائم نگران این هستید که اندام های شما دیده نشود و یا نگران این که لباس چگونه شما را نمایش میدهد این نگرانی قطعا شما را از هدف دور میکند. چون اگر دائم نگران «چگونه بودنِ لباس» باشید، کانون توجهتان از کار اصلی منحرف میشود.
5.آزمون و خطا و ثبت تأثیر
بر میگردیم به آن کاغذی که اهداف خود را روی ان می نوشتیم. ۷ روز پشتسرهم تأثیر هر استایل را در دفترچهای بنویسید: «احساس من…»، «سطح انگیزه…»، «تمرکز…». این کار باعث میشود الگوهای مؤثر و مناسب با شخصیت خود را بشناسید.
مهم است که با خودتان صادق باشید و به حس و حالی که دارید آگاهانه توجه کنید. احساسات خود را بشناسید انگیزه ی خود را اندازه گیری کنید و ببینید امروز چقدر تمرکز داشتید همه را به خوبی یادداشت کنید. می توانید برای خودتان نمره گذاری کنید و به سطح هر کدام امتیاز بدهید. مثلا سطح انرژی را از 1 تا 10 شماره گذاری کنید و بنویسید امروز لباس سیاه چ.شیدم و سطح انرژیم در کارها 5 بود. انگیزه ام 6 بود احساس قدرتم 8 بود و…
بعد از هفت روز اطلاعات مهمی در رابطه خودتان و تاثیر استایلی که می کنید بر خلق و خوی و انگیزه را به دست خواهید آورد.
ذهنآگاهی و لباس: اتصال دو علم
همیشه در مورد ذهن آگاهیی چیز های شنیدیم. باور کردنی نیست اما وقتی شما لباس خود را با هدفی مشخص انتخاب می کنید در مسیر ذهن آگاهی قرار گرفته اید.
مطالعات روانشناختی نشان میدهند که وقتی لباس را با هدف واضحی میپوشیم—مثلاً «امروز قرار است جلسه مهمی داشته باشم»—یکقدم قبل از خروج از خانه تمرین ذهنآگاهی (mindfulness) انجام دادهایم. این عمل ساده، هم اضطراب را کاهش میدهد و هم قدرت تصمیمگیری را بالا میبرد (Brown & Ryan, 2003).
بد نیست بدانیم که ذهن آگاهی در ای شرایط چه سود و فایده ای برای ما دارد:
- کاهش فوری اضطراب صبحگاهی و ایجاد آرامش ذهنی
- شفاف شدن اهداف روزانه و تقویت تمرکز هنگام انتخاب لباس
- افزایش خودآگاهی دربارهٔ نیازهای درونی پیش از خروج از خانه
- تقویت همراستایی بین احساسات درونی و پیام ظاهری پوشش
- آمادهسازی روانی برای مواجهه با چالشها و بهبود تصمیمگیری
در پایان هفته، به خودتان یک جایزه بدهید: استایلی که بیشترین تأثیر مثبت را داشته دوباره تکرار کنید و نتیجه را در یک جدول کوچک ثبت کنید تا بتوانید الگوهای بلندمدت موثر را پیدا کنید
نتیجهگیری و گام بعدی
انتخاب لباس، فراتر از زیبایی ظاهری، میتواند به ابزاری برای مدیریت احساسات و انگیزههای شما تبدیل شود. اکنون نوبت شماست که این اصول را در زندگی روزمره تجربه کنید و نتایجش را ببینید.
✨ برای مشاهده ویدیوهای سهدقیقهای عملی و دریافت نکات بیشتر در مورد افزایش مهارتهای روانی، حتماً صفحهٔ اینستاگرام ما را دنبال کنید: @janamooz
منابع
- Adam, H., & Galinsky, A. D. (2012). Enclothed cognition. Journal of Experimental Social Psychology, 48(4), 918–925.
- Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84(4), 822–848.
- Forsythe, E. (2015). Psychology of Dress: Theory and Practice. Fairchild Books.
- Hsu, L.-K., Wang, P.-L., & Wang, Y.-H. (2015). The effect of accessories on self-perception and interpersonal impressions. Fashion and Textiles, 2(1), 10.
- Kaya, N., & Epps, H. H. (2004). Relationship between color and emotion: A study of college students. Color Research & Application, 29(3), 232–240.
Ask ChatGPT